Hayat dengeden ibarettir. Nereye bakarsanız bakın dengenin kendisini ya da yansımasını görürsünüz. Tezatlar bile kendi içerisinde dengeli olduğu ölçüde güzeldir, şıktır. Denge bozulduğu zaman hayat zorlaşır, sorunlar doğar ve güzel yerini çirkine; iyi yerini kötüye; kolay ise yerini zora bırakır. Mesela, dengeli beslenme sağlıklıdır, bedensel ve ruhsal mutluluk verir, bireyi güzelleştirir. Beslenmede dengeden uzaklaşıldığında hayat zorlaşır, hastalıklar başlar ve birey mutsuzlaşır. Doğanın kendine özgü bir dengesi vardır. Bu denge korunduğu müddetçe ihtişam olur. Bir bozulmaya görsün… Felaketler birbirini izler, hayat çekilmez bir hal alabilir. İlişkilerde de sihirli formül dengedir. İfrat ve tefritlerden uzak tutulmuş, dışarıdan müdahale edilmeksizin yolunda giden bir ilişki tüm tarafları mutlu, huzurlu kılar. Toplumları bir arada tutan esas unsur dengedir. Eşitlik, adalet, inanç sistemi… Hepsinin hamurunda denge vardır. Yaradan dünyayı yaratırken yüzlerce formül kulanmış ama sanki her formülün kökenini tek bir unsura dayandırmış. Dengeye…
Mevzu insan olduğunda, mantık bir kenara bırakılıp ihtiraslar ön plana çıktığında denge de sorgulanmaya başlanır. Denge bozulmaya başladığında ilk etapta otomatik dengeleyici mekanizmalar hızır gibi imdada yetişir. Yaradan dengeye o kadar çok önem vermiş ki, bozulmaması için ek önlemler almıştır. Mesela, zararlı bakteriler ya da virüsler vücuda girdiğinde otomatik bir dengeleyici olan bağışıklık sistemi devreye girer. Ateş otomatik olarak yükselir ve başlar zararlı unsurlarla mücadele etmeye. Doğada da birçok otomatik dengeleyici sistem vardır. Mesela, insan dışında hiçbir canlı atık yaratmaz. Sistem öyle bir işler ki, atık olarak görülen birçok unsur ya sisteme geri döner ya da otomatik olarak bertaraf edilir. Mesela arı binlerce çiçeği ziyaret eder, polen toplar, bu esnada o çiçeklerin döllenmesini sağlar, meyve tutumunu iyileştirir, bal yapar. Ortaya çıkan bal her anlamda faydalıdır, insanlara şifa dağıtır. Atık olarak ortada kalan balmumu ise isterseniz sizi aydınlatır, cilalamada kullanılır; isterseniz eşyalardaki delikleri tıkar, iplerinizi kayganlaştırır veya yeniden petek haline getirilir.
Bu muazzam dengeyi bozduğunuzda veya otomatik dengeleyici mekanizmaları etkisiz hale getirdiğinizde dengesizlik başgösterir. Denge bir kere bozulmaya görsün… Merkezkaç kuvveti devreye girer ve dengeden hızlıca uzaklaşılır. Kelebek etkisi gibi sonuçlarının neye sebebiyet vereceğini anlayamayacağımız etkiler başgösterir. Kendi kendini besleyen bir dengesizlik oluşur. Alınan önlemler ya da atılan adımlar dengesizliğe esas neden olan unsuru etkisiz kılmadıkça çare etmez. Hele bir de bu adımlar otomatik dengeleyicilere de zarar veriyorlarsa… Kaotik bir durum oluşabilir. Mesela, kötü beslenme nedeniyle hasta olup ateşi yükselen bir bebeğin beslenmesini düzeltmez, ateşini düşürmeye yönelik bir tedavi uygularsanız ateşi belki düşürebilirsiniz. Ama ateşin otomatik dengeleyici olduğunu düşünürsek, atılan adımın sorunu çözmek bir yana, daha büyük bir dengesizliğe neden olduğunu söylemek için doktor olmaya gerek yok. Hastalık ilerler… Sonra ağır ilaçlar alırız ki dengesizliği aşabilelim. Bu ilaçlar bağırsak florasını bozar, böbrek ve karaciğeri yorar… Halbuki sorunun esası olan beslenmeyi düzeltsek ya da ateşe biraz müsaade etsek sorun kendi kendine çözülecektir. Yani, dengeyi bozmak, dahası tedavisinde yanlış noktalara gitmek daha büyük sorunlara yol açar.
İktisat da hayatın bir parçası. İlgi alanı insan olduğu için sosyal bir konu… Ancak, denge unsurundan dolayı bir o kadar da fizik ve matematiğin parçası. Öyle ki, iyi iktisatçılar ya fizik, matematik öğretilerinden ya da sosyoloji ile felsefe sahalarından çıkmıştır. Sanki, iktisadın dengesini matematik ve fizik teşkil ederken dengesizliğini yaratan insan ya da toplum unsurlarıyla ise sosyoloji ve felsefe bilimleri ilgileniyor. Bu tanımın ilk kısmı klasik iktisat öğretisinin temelini oluştururken ikinci kısmı ise Keynesyen öğreti üzerinden inceleniyor. Sonraki öğretiler bu iki unsuru bir araya getirmeyi amaçlasalar da insanoğlunun sınırsız isteklerini modellemek ve doğanın sınırlı olduğu iddia edilen kaynakları ile eşleştirmek daima çözümlenmesi gereken bir sorun olmuştur. Zaten iktisadın tanımı da budur. Ya da bize dikte ettirilen tanımı. Zira, bir dengeden bahsediyorsak, denklemin her iki tarafı da eşitlenebilecek bir yapıda olması gerekir. Aksi taktirde dengeden bahsetmemiz mümkün olmaz. Yani, bize dikte ettirilen iktisat tanımında bir hata olmalı. Ya kaynaklar sınırlı değil ya da istekler veya ihtiyaçlar sınırsız değil. Bu soru çözülmeden iktisattaki dengesizliğin giderilmesi mümkün değil. Mesela basit bir örnek: 2008 krizi öncesinde petrolün yeterli olmadığı iddia edilip fiyatı varil bazında 150 dolara kadar yükselmişti. Aynı petrol için son yıllarda büyük bir arz fazlasından bahsediyoruz ve bu nedenle de geçen yıl varil fiyatı 26 dolara kadar geriledi. Beşte birinin de altına…
Felsefik bir giriş ve iktisadi tanımlamadaki sorunlar ile devam edip denge öğretisine odaklanan yazımızın güncel hedefine gelirsek… Hülasa, hem dünya hem de Türkiye ekonomisi önemli bir iktisadi dengesizlikle boğuşuyor. Dünya ekonomisi 2008’den bu yana büyümekte zorluk çekiyor. Sorunun temeline inmek yerine ultra-gevşek para politikaları ile aşılmaya çalışılan bu durum dengeyi sağlamak bir yana başka sorunları da beraberinde getirdi. Talebin arza oranla daha sınırlı artması devasa miktarda atıl kapasitelere neden oldu. Mesela dünyadaki demir çelik kapasitesinin yaklaşık yarısı atıl durumda. Normal şartlarda otomatik dengeleyici mekanizmalar çalışsaydı fiyatlar çok sert düşer ve yeni bir denge yakalanırdı. Ancak, tarihin bugüne kadar görmediği, bence bir daha da göremeyeceği bir likidite bolluğu ile fiyatların çökmesi engellendi, deflasyon sorunu aşıldı. Ama bu durum atıl kapasiteyi kronikleştirdi. Otomatik dengeleyiciler kârsız işletmelerin sistem dışına çıkmalarını gerektirirdi ki denge sağlanabilsin. Ancak, faizler o derece indirildi ki, hatta geçen sene bir ara dünyadaki tahvil stoğunun yarısına yakın bir kısmı negatif faize çekildi ki kârsız işletmeler dahi yaşamlarını sürdürebilir hale geldi. Bu sayede sistem zombi niteliğinde birçok işletme ile doldu. Sonuç olarak da krizin üzerinden yaklaşık 10 yıl geçmiş olmasına karşın sorunlar aşılamadı ve hâlâ olağanüstü koşulların getirdiği unsurlar ile yaşıyoruz. Ama diğer taraftan da ekonomik dengesizlik sosyal dengesizliğe yol açıp toplumsal huzursuzluk ve terörizm yaratıyor; gelir dağılımındaki eşitsizlik içe kapanık otoriter yönetimleri körüklüyor; işletmelerin kârsızlığı maaşları reel anlamda aşağı çekerek mutsuz çoğunluk yaratıyor… Nihayetinde de iktisadi sorunlar siyasal ve toplumsal kaoslara kapı aralıyor.
Türkiye ekonomisi de son yıllarda ivme yitiriyor. Bu eğilim siyasi belirsizlikler ile daha da pekişti. Gerçi siyasal belirsizlikleri iktisadi gelişmeden bütünü ile soyutlamak da doğru olmaz. Eğer 2002 sonrası başarılı ekonomik performans sürüyor olsaydı siyasi belirsizlikler de hiç şüphesiz daha az olacaktı. Bu ivme kaybı karşısında Türkiye sorunun temeline eğilmek yerine palyatif yöntemlere eğildi ve 2000’lerdeki reformist özelliğinden uzaklaştı. Teşvikleri katma değer yaratacak sektörler yerine kısa vadede değer yaratan inşaat sektörüne kanalize etti. Vergi indirimlerini üretime yönlendirmek yerine kısa vadede mutluluk sağlayacak tüketime yöneltti. Şirketlerin bozulan mali yapılarını rehabilite etmek yerine kredi garanti fonu gibi yapılarla sorunlar halı altına süpürüldü. Tasarruf oranlarını kalıcı ve sürdürülebilir bir şekilde artırmak adına güveni tesis etmek yerine alternatif yöntemler uygulandı. TL’deki değer kaybını engellemek adına ilk etapta faizde dengeye ulaşmada gecikildi, ortaya çıkan tahribatı, ki en önemlisi yüksek enflasyon olarak vuku buldu, tedavi etmek adına faizler denge noktasının da üzerine çekildi. Bu sefer de yüksek faiz şirketlerin borçlanma maliyetini yukarı çekince ekonomi yeniden baskılanma riski ile karşılaştı. Maliye politikası ile bunun etkisi hafifletilmeye çalışılsa da bu TCMB’nin enflasyona karşı mücadelesine zarar verdi. Kısacası, bir kez dengeden uzaklaşılması ve sonrasında da kalıcı önlemler yerine palyatif adımlar atılması bir yeri düzeltirken başka bir yeri bozdu. Görünen o ki bu eğilim sürecek. Yorgan küçük gelince bir taraftan çekmek diğer tarafın açıkta kalmasını beraberinde getiriyor.
İktisadi alanda yaşanan bu sorunların ana nedeni dengeden sapmak, yeniden dengeye ulaştıracak otomatik mekanizmaları gönüllü ya da gönülsüz devre dışı bırakmaktır. Bu sorunu çözebilmek adına yapılması gereken ilk şey dengenin doğru tanımlanmasıdır zira hedefi bilmeden sonuca ulaşılamaz. Bu da genelleme yapabilmek için iktisadın doğru tanımlanmasından geçiyor çünkü bize öğretilen iktisat tanımının gerçeklikle bir alakası yok. Hiç şüphesiz bu tanım bazı amaçlara hizmet ediyor olabilir ama tanımında dengesizlik olan bir şeyin ana hammaddesi denge olan yaşam olgusu ile bir arada zikredilmesi gerçekçi değil. Öyle bir tanım yapmalıyız ki, dengeli bir duruma işaret etsin. İmkansız ve kaotik bir ortama değil… Kafamdaki tanım her ayağı eşit boyda ve ağırlıkta olan sandalyeye benziyor. Dengede duracak ve işlevsel olacak dört ayaklı bir sandalye! Bu sandalyenin ayakları sırasıyla üretim, tüketim, ticaret ve bölüşüm olarak tanımlanabilir… Bu ayakların hepsi dengede olmadığı sürece sandalyenin gerçek işlevini yerine getirmesi mümkün değil. Görse bile tam bir memnuniyet yaratamaz. Kısa olan ayağın altına destek konulabilir, sallanan ayak gövdeye bağlanabilir ya da eksik ayakları telafi edebilmek adına o yönde duvara monte edilebilir. Ama bu şekilde en naif ifade ile estetik sorunu doğar. Ortam ve koşullar değiştiği zaman sandalye kullanılamaz… Demek ki, bu dört unsura dengeli ve gerçekçi bir şekilde yaklaşmak lazım.
Günümüzde üretim ya ihmal ediliyor ya da dengeli bir bakış açısı ile ele alınmıyor. Bazı ekonomilerde denge seviyesinin üzerinde bir üretim seviyesi ile atıl kapasite yaratılırken bazı ekonomilerde ise üretim nedense ihmal ediliyor. Gelişmiş ekonomilerde yaşam koşulları doğurganlığı azaltıp demografik sorunlara yol açmak suretiyle tüketimi baskılarken gelişen ekonomilerde ise göreceli olarak hızlı, dengesiz üreme bir yandan sosyal sorunlara neden oluyor, diğer yandan ise yüksek tüketim ile cari işlemler açığı sendromuna sebebiyet veriyor. Küresel ekonomik büyümenin garantisi olan ticaret, kısa vadede yerli ekonomiyi korumak adına uygulanan korumacı politikalarla zarar görüyor. Krizin etkili olduğu 2009 yılını bir kenara bırakırsak 2016’da küresel anlamda son üç onyılın en kötü ticaret performansı kaydedildi. O da dengesiz bir şekilde: Almanya gibi ekonomiler çok büyük fazla verirken Türkiye tarzındaki ekonomiler devasa açık verdiler. Bölüşüm kısmı ise oldukça akut. Belki ülkeler arası gelir dağılımında iyileşme oluyor ancak ülke içi gelir dağılımı hızlı bir şekilde bozuluyor. Terörizm neden şiddetleniyor ya da Trump tarzı liderler nasıl işbaşına geliyor sorusuna verilebilecek en yalın cevap buradan geçiyor. Sonuç itibariyle de ortaya ekonomik kriz çıkıyor. Halbuki reçete çok net! Dengeli olmak, daima dengeyi aramak ve otomatik dengeleyici mekanizmaları desteklemek. Aksi taktirde dengeden uzaklaşmanın kaos yaratması kaçınılmaz olacak.
Your comment is awaiting moderation.
Thanks a lot. Loads of postings.
http://talahicc.com/
canadian pharmacy without prescription
canadianpharmacy
canadian drug store
global pharmacy canada
Your comment is awaiting moderation.
You said it adequately.!
https://nicktambone.com/
meds online trust pharmacy canada canadian prescriptions canada pharmaceuticals online
approved canadian pharmacies online
prescription drugs without prior prescription
online canadian pharmacy
buying drugs canada
mail order pharmacies
canada online pharmacy
Your comment is awaiting moderation.
Wow a lot of excellent tips!
http://talahicc.com/
canada pharmacy no prescription online pharmacies of canada canada drug northwestpharmacy
canadian pharmacies that ship to us
rx online
get prescription online
canadian pharmacy 365
canadian pharma companies
best online pharmacies no prescription
Your comment is awaiting moderation.
With thanks. Good information.
http://canadianonlinepharmacynnm.com/
international pharmacy canada pharmacy online buy online prescription drugs canada online pharmacies
drug prices comparison
prescription drugs without prior prescription
canada pharmacy online no script
canadian pharmacy
canadian pharmacies online prescriptions
board of pharmacy
Your comment is awaiting moderation.
Valuable content. Thanks!
http://talahicc.com/
canadian pharmacies canada online pharmacies buy drugs online [url=https://nicktambone.com/]online pharmacies of canada[/url]
canada pharmacies online prescriptions
canadian pharmacy viagra brand
canadian cialis
cheap prescription drugs online
canadian pharmacy reviews
best canadian online pharmacy
Your comment is awaiting moderation.
Fine forum posts. Thank you!
http://canadianpharmacyntx.com/
canadian drugstore online mexican pharmacies shipping to usa canadian drug store canadian pharmaceuticals online
no 1 canadian pharcharmy online
safeway pharmacy
canadapharmacy
no prescription pharmacies
canada pharmacies prescription drugs
canadian online pharmacy reviews
Your comment is awaiting moderation.
Many thanks! Ample material.
http://canadianpharmaciescubarx.com/
cialis canadian pharmacy canadian viagra canadian prescription drugs top rated canadian pharmacies online
canadian pharma companies
prescription cost
trust pharmacy canada
canadian pharmacies online
cialis canadian pharmacy
compare prescription prices
Your comment is awaiting moderation.
You actually expressed it really well.
http://canadianpharmaciescubarx.com/
canada drugs pharmacy trust pharmacy canada pharmacy prices compare canadian pharmacies
buy prescription drugs canada
medication costs
mexican online pharmacies
canada pharmacy online
best canadian mail order pharmacies
pharmacy near me
Your comment is awaiting moderation.
You actually said that exceptionally well.
http://canadianpharmacysilo.com/
safeway pharmacy canadianpharmacy canadian pharmacy viagra brand mexican pharmacies shipping to usa
online canadian pharmacies
canadian drugs
pharmacy online mexico
legitimate online pharmacies
canada pharmacy
canadian online pharmacies
Your comment is awaiting moderation.
You actually suggested this adequately.
https://nicktambone.com/
cheap canadian drugs trust pharmacy canada pharmacies near me canadian cialis
online pharmacy canada
prescription pricing
canada pharmacies online
canada online pharmacies
walmart pharmacy price check
prescription online
Your comment is awaiting moderation.
You actually stated that superbly!
http://canadianpharmacymim.com/
prescription drugs online without canada drugs highest rated canadian pharmacies canadian pharcharmy
prescription pricing
canadadrugs
mexican pharmacy online
canadian drug
canadian online pharmacy
canada pharmacies prescription drugs
Your comment is awaiting moderation.
Valuable tips. Appreciate it.
https://nicktambone.com/
drugstore online canadian viagra prescription drugs prices mexican pharmacies shipping to usa
discount pharmaceuticals
meds online
pharmacy drug store
drugs without prescription
rx pharmacy
online canadian pharmacy
Your comment is awaiting moderation.
Lovely data. Many thanks!
http://canadianonlinepharmacynnm.com/
no prior prescription required pharmacy canadian online pharmacy canada drug online pharmacies canada
pharmacy online store
northwest pharmacy canada
prescription drug
canadian prescription
pharmacies near me
canadian drug store
Your comment is awaiting moderation.
You explained that exceptionally well.
http://www.canadianpharmacymsn.com/
canadian rx canada drugs online pain meds online without doctor prescription aarp approved canadian online pharmacies
pharmacy cost comparison
online pharmacy no prescription
safeway pharmacy
discount prescription drug
no prior prescription required pharmacy
online pharmacy
Your comment is awaiting moderation.
Amazing tips. Thanks!
http://canadianpharmacymim.com/
canada drugs canadian online pharmacy best online pharmacy canada drugs
canadian prescription drugs
pharmacy prices compare
best online canadian pharcharmy
canadian drug stores online
prescription drugs online without
discount drugs online pharmacy
Your comment is awaiting moderation.
Nicely put, Thanks a lot.
http://canadianpharmacysilo.com/
visit poster’s website london drugs canada prescription drug assistance canada pharmacy
canadian prescription drugs
buy drugs online
northwest pharmacy
medical information online
canadian drug store
canada drugs online pharmacy
Your comment is awaiting moderation.
Superb data. Appreciate it.
http://canadianpharmaciesnnm.com/
best non prescription online pharmacies canadian pharmaceuticals online mail order pharmacy canadian pharcharmy
canada pharmacies online pharmacy
prescription drug price comparison
buy drugs online
international pharmacy
canadian mail order pharmacies
online pharmacy no prescription
Your comment is awaiting moderation.
Cheers! A lot of knowledge.
http://canadianpharmaciescubarx.com/
visit poster’s website online pharmacies of canada canadapharmacy com online pharmacies canada
drug prices comparison
pharmacy without dr prescriptions
buy online prescription drugs
canadapharmacyonline.com
canadian online pharmacy reviews
online canadian pharmacies
Your comment is awaiting moderation.
Thank you! I value it.
http://canadianpharmaciescubarx.com/
buy cialis north west pharmacy canada buy cialis online pharmacies of canada
drugs for sale
prescription drug cost
drug prices comparison
canadian pharmacy 365
overseas pharmacy forum
prescription drugs canada
Your comment is awaiting moderation.
Regards. Ample data.
http://canadianpharmacyntx.com/
reputable canadian mail order pharmacies trust pharmacy canada online canadian discount pharmacy aarp approved canadian online pharmacies
canada pharmacies without script
online discount pharmacy
no prior prescription required pharmacy
online drugs
discount pharmaceuticals
prescription price comparison
Your comment is awaiting moderation.
Amazing quite a lot of helpful information.
http://canadianpharmaciesnnm.com/
overseas pharmacies canadianpharmacy pain meds online without doctor prescription london drugs canada
prescription drugs online without
canadian pharcharmy online
prescription cost
pharmacy near me
pharmacy prices compare
best online pharmacies canada
Your comment is awaiting moderation.
Incredible a lot of amazing advice.
http://canadianpharmacyntx.com/
northwest pharmacy canada canada drug pharmacy online mexico london drugs canada
canadian pharmacies
discount drugs online pharmacy
canadian drugstore reviews
pharmacy prescription
canadian online pharmacies prescription drugs
mexican pharmacy online
Your comment is awaiting moderation.
Nicely put. Thank you.
http://canadianpharmaciesnnm.com/
online prescription drugs canadian pharmacies-24h medication costs canada pharmacy online
canadian drug
internet pharmacy
canadian online pharmacies prescription drugs
canadapharmacyonline.com
rx pharmacy
candrugstore com
Your comment is awaiting moderation.
Incredible loads of fantastic material!
https://nicktambone.com/
canada pharmacy online trust pharmacy canada canada drug canada pharmacy online
canada pharmacies online
pharmacy price compare
drug costs
canadadrugs
overseas pharmacies
canada drug
Your comment is awaiting moderation.
Position clearly considered!.
http://canadianpharmacymim.com/
online discount pharmacy canadian pharmacies best online pharmacies canada canadian pharcharmy
safeway pharmacy
online pharmacy no prescription
canada pharmacies online
canadian rx pharmacy online
canada pharmacies online pharmacy
canada drug prices
Your comment is awaiting moderation.
You’ve made the point!
http://canadianpharmacyntx.com/
best online canadian pharcharmy canadian pharmacies canadian prescription drugs canadian pharmacies without an rx
get prescription online
canadian pharmacies that ship to us
pharmacy prescription
online pharmacies canada
prescription without a doctor’s prescription
canadian pharmacies shipping to usa
Your comment is awaiting moderation.
This is nicely said. !
https://nicktambone.com/
canadian mail order pharmacies mexican pharmacies shipping to usa online discount pharmacy canadian pharmacies that ship to us
reputable canadian mail order pharmacies
buy prescription drugs canada
buying drugs canada
walmart pharmacy price check
top rated canadian pharmacies online
pharmacy without dr prescriptions
Your comment is awaiting moderation.
Amazing many of fantastic material!
http://canadianpharmacymim.com/
online pharmacy reviews trust pharmacy canada internet pharmacy aarp approved canadian online pharmacies
canada drug pharmacy
prescription pricing
approved canadian pharmacies online
drugs from canada
<a href="http://mirabiliatour.blogspot.com/ask?q=You+mentioned+it+perfectly%21+http%3A%2F%2Fcanadianpharmaciescubarx.com%2F+online+pharmacy+reviews+aarp+approved+canadian+online+pharmacies+pharmacy+price+comparison+%5Burl%3Dhttp%3A%2F%2Fcanadianpharmacysilo.com%2F%5Dcanadian+online+pharmacies%5B%2Furl%5D+%0D%0Acompare+rx+prices+%0D%0Acanadian+prescription+drugstore+%0D%0Amexican+pharmacy+online+medications+%0D%0Abuying+prescription+drugs+canada+%0D%0Acanadapharmacyonline+com+%0D%0Abest+canadian+prescription+prices&submit=ask”>canada drugs pharmacy
prescription drug assistance
Your comment is awaiting moderation.
You have made your stand extremely well.!
https://nicktambone.com/
pharmacy price compare canadian pharcharmy web medical information canadian pharmacies without an rx
canadian online pharmacy reviews
canadianpharmacy
canadian mail order pharmacies
most reliable canadian pharmacies
pharmacy without dr prescriptions
online discount pharmacy
Your comment is awaiting moderation.
Truly a good deal of valuable facts.
http://canadianpharmacyntx.com/
mexican online pharmacies canadian pharmacies without an rx canada online pharmacy canadian cialis
legitimate canadian mail order pharmacies
onlinecanadianpharmacy.com
drug stores near me
canadapharmacyonline com
prescription drugs online without
canadian pharmacy uk delivery
Your comment is awaiting moderation.
Regards, Good information.
http://canadianpharmaciescubarx.com/
meds online canadianpharmacy online pharmacy usa global pharmacy canada
prescription pricing
internet pharmacy
buy prescription drugs from canada
reputable canadian mail order pharmacies
prescription drugs prices
pharmacies near me
Your comment is awaiting moderation.
Wow lots of excellent information!
http://canadianpharmaciescubarx.com/
canadian pharmacies online canadian drugs no prior prescription required pharmacy london drugs canada
online canadian pharmacies
canadian pharmacy no prescription needed
online pharmacy no prescription needed
canada pharmacy
cheap prescription drugs online
drug price
Your comment is awaiting moderation.
This is nicely said. .
http://www.canadianpharmacymsn.com/
buying prescription drugs canada online pharmacies canada online drugs canadian pharmacy
canadian pharmacies shipping to usa
online pharmacy
canadian drugs without prescription
prescription drugs online without doctor
canadian pharmacy online
canada drug
Your comment is awaiting moderation.
Awesome posts. Thanks a lot!
https://nicktambone.com/
pharmacy price compare online pharmacies of canada prescription drug cost trust pharmacy canada
canadian prescription drugstore
costco pharmacy pricing
price prescription drugs
internet pharmacy
buy drugs online
canadian prescription
Your comment is awaiting moderation.
Nicely put. Thanks!
https://nicktambone.com/
canadadrugs canadian pharmaceuticals online canadian drug store canadian pharmaceuticals online
prescription price comparison
best online pharmacies canada
online pharmacy no prescription needed
canada pharmacy online
rx online
canadian online pharmacy
Your comment is awaiting moderation.
Wow lots of useful data.
http://canadianpharmacyntx.com/
online pharmacy without prescription northwest pharmacy buy prescription drugs canada online pharmacies of canada
drug prices comparison
pharmacies in canada
prescription drug cost
online drugs
canadian pharmacies shipping to usa
approved canadian pharmacies online
Your comment is awaiting moderation.
You’ve made the point!
https://nicktambone.com/
northwest pharmacy canada canadian pharmacies online online canadian discount pharmacy canadian viagra
canada online pharmacies
best canadian prescription prices
online pharmacy no prescription needed
canada drug prices
online pharmacies canada
discount pharmacy
Your comment is awaiting moderation.
Amazing write ups. Regards.
http://canadianpharmacymim.com/
canadian pharmacy no prescription needed canada pharmacy online canadian discount pharmacy london drugs canada
best online pharmacies no prescription
canadian pharmacies that ship to us
mexican pharmacy online
meds online
discount prescription drugs online
online drugstore
Your comment is awaiting moderation.
Kudos, Numerous posts!
http://canadianpharmacysilo.com/
canadian drugstore online canadian cialis top rated canadian pharmacies online canada pharmaceuticals online
drug price
canadian pharcharmy online
online pharmacy canada
canadian drugs without prescription
online pharmacy
canadian pharmacy online canada
Your comment is awaiting moderation.
Incredible quite a lot of good knowledge.
http://canadianpharmacyntx.com/
pharmacies in canada mexican pharmacies shipping to usa canadian prescription drugs canada pharmaceutical online ordering
canadian prescription drugs
get prescription online
canada pharmacies without script
best online pharmacies canada
pharmacy near me
prescription drug assistance
Your comment is awaiting moderation.
Cheers! A lot of info!
https://nicktambone.com/
canada meds canadian pharmacies-24h cialis canadian pharmacy north west pharmacy canada
discount prescription drug
us pharmacy no prior prescription
canadian online pharmacies
canadian viagra
prescription drug assistance
canadian pharmacies online
Your comment is awaiting moderation.
Regards, Plenty of facts!
http://canadianpharmacymim.com/
no prescription pharmacies canadian pharmacies-24h prescription prices comparison canada pharmaceutical online ordering
prescription drugs without doctor approval
costco pharmacy pricing
canadapharmacyonline com
canada drugs online pharmacy
prescription drugs online without doctor
online canadian discount pharmacy
Your comment is awaiting moderation.
You reported this superbly.
http://canadianpharmacyntx.com/
best canadian pharmacies canadian pharmaceuticals online canadian pharmacies that are legit canadian drugs
canadian pharmacies online prescriptions
canada pharmacies online prescriptions
canada pharmacies online pharmacy
drug costs
canadian pharmacy king
pharmacy drug store
Your comment is awaiting moderation.
Point clearly taken.!
http://canadianpharmaciescubarx.com/
canadian drugstore online canadian pharmacies-24h candrugstore com canada drug
canadian pharmacy viagra brand
mail order pharmacies
canada pharmacies prescription drugs
canada pharmacies
cheap canadian drugs
international pharmacy
Your comment is awaiting moderation.
Regards, Lots of posts.
http://canadianpharmacymim.com/
canada drug pharmacy canada pharmacy online canada pharmacy canadian viagra
cheap prescription drugs online
no prescription pharmacy
canadian prescription drugstore
online pharmacy no prescription needed
no prescription pharmacy
canadian pharmacies that ship to us
Your comment is awaiting moderation.
Very well spoken indeed. .
http://www.canadianpharmacymsn.com/
buy prescription drugs from canada canadian drugs canadian family pharmacy north west pharmacy canada
canada online pharmacy
canadian pharma companies
canada drugs
mail order pharmacies
approved canadian pharmacies online
canadianpharmacy
Your comment is awaiting moderation.
With thanks. Awesome information.
http://canadianpharmacymim.com/
canada pharmacy global pharmacy canada prescription drug assistance canadian pharmacy online
medication costs
canadian drug
canadadrugs.com pharmacy
buying drugs canada
pharmacy canada
ed meds online
Your comment is awaiting moderation.
Many thanks! I like it!
http://canadianpharmaciescubarx.com/
online canadian pharmacies canada pharmacy online buying prescription drugs canada canada pharmaceuticals online
rx pharmacy
internet pharmacy
discount prescription drug
online pharmacy canada
visit poster’s website
online pharmacies no prescription
Your comment is awaiting moderation.
With thanks! Quite a lot of tips!
http://canadianpharmaciesnnm.com/
best online pharmacy stores canadian pharmaceuticals online best online canadian pharcharmy trust pharmacy canada
canada drugs online pharmacy
prescription drugs canada
online rx pharmacy
legitimate canadian mail order pharmacies
online pharmacies canada
discount pharmacy online
Your comment is awaiting moderation.
Kudos, A good amount of knowledge.
http://canadianpharmacyntx.com/
prescription drugs online without canada pharmaceutical online ordering legitimate online pharmacies canadian online pharmacies
pharmacies near me
highest rated canadian pharmacies
mexican pharmacies shipping to usa
pharmacy cost comparison
canadian cialis
online pharmacy no prescription
Your comment is awaiting moderation.
Valuable stuff. With thanks.
http://www.canadianpharmacymsn.com/
top rated online canadian pharmacies online pharmacies of canada canada pharmacy no prescription canadian pharmacies without an rx
prescription drugs without doctor approval
safeway pharmacy
buy prescription drugs online
best online canadian pharcharmy
canadianpharmacy
overseas pharmacies
Your comment is awaiting moderation.
Good facts. With thanks.
http://canadianpharmacymim.com/
drugs without prescription canada pharmacy best canadian online pharmacy canadian pharmacies that ship to us
walgreens pharmacy
canada drug prices
pharmacy prescription
international pharmacy
canada drugs pharmacy
canadian prescriptions
Your comment is awaiting moderation.
You actually expressed that really well.
http://canadianpharmaciescubarx.com/
pharmacy price compare global pharmacy canada canada pharmacies prescription drugs canadian pharcharmy
canada pharmacies
prescription pricing
trust pharmacy canada
mexican pharmacies shipping to usa
prescription without a doctor’s prescription
online pharmacies
Your comment is awaiting moderation.
Seriously lots of wonderful facts.
http://www.canadianpharmacymsn.com/
mexican pharmacy online medications canadian pharmacy online canada pharmacy no prescription top rated canadian pharmacies online
online pharmacy no prescription
canadian rx pharmacy online
canadian prescriptions
canadian pharmacy online
discount pharmaceuticals
canadian pharmacies that ship to us
Your comment is awaiting moderation.
This is nicely expressed! .
http://www.canadianpharmacymsn.com/
canadian pharmacy uk delivery canada drugs online canadadrugs canadian pharmacies without an rx
best price prescription drugs
medical information online
online pharmacies
canada pharmacy online
best price prescription drugs
best price prescription drugs
Your comment is awaiting moderation.
Thank you. Fantastic information!
http://canadianpharmacymim.com/
best canadian prescription prices canadian online pharmacies discount pharmaceuticals north west pharmacy canada
canadian online pharmacy
canadian pharmacies online prescriptions
canadian pharmacy no prescription
canadian discount pharmacy
mexican pharmacies
canadadrugs.com pharmacy
Your comment is awaiting moderation.
Nicely put. Cheers!
http://www.canadianpharmacymsn.com/
canadapharmacy com canada drugs mexican pharmacies shipping to usa online pharmacies of canada
mexican pharmacies shipping to usa
pharmacy online store
cheap canadian drugs
canada pharmacy
mexican pharmacy online medications
canadian mail order pharmacies