KORONA VİRÜSÜN EKONOMİ ÜZERİNDEKİ OLUMSUZ ETKİLERİ İLE MÜCADELEDE ALTERNATİF ÇÖZÜM ÖNERİLERİ “Virüse Karşı Tam Saha Pres”

İnsanoğlu virüsten Korona’mayınca, ekonomik ve sosyal hayat tüm dünyada ani bir duruş ile karşılaştı. Bu duruş hem şirketleri hem de tüketicileri derinden etkiledi. Bu zorluğu aşmak adına küresel bazda tüm otoriteler seferberlik ilan etti. Faiz indirimleri, sınırsız likidite genişlemeleri, multi-trilyonlarca dolarlık devlet destekleri “yeni normal” olmaya başladı. Buna rağmen, krizin “bilinen bilinmeyenleri” nedeniyle yarınların bize ne getireceği biraz muamma… Elbette, virüs bir gün kontrol altına alınacak. Ancak, neden olduğu tahribatı hafifletmek adına radikal nitelikte adımlar atılması gerekiyor. Bu kapsamda şimdiye kadar bilinen tüm önlemler devreye sokuldu. Ancak, bilinmeyen bir tehlikeye karşın bilinen önlemler yeterli olabilecek mi? Türkiye ekonomisi bu krize ne yazık ki bağışıklık sistemi zayıf yakalandı. 2018 yılı finansal türbülansının yol açtığı sorunlar daha yeni tedavi edilmiş ve ekonomik büyüme artıya geçmişti ki virüs tehdidi tüm kazanımları riske attı. Üstelik, şirketler kesiminin bir bölümünün henüz nekahet safhasından çıkamamış olması, maruz kalınan riskin boyutunu bir nebze daha artırdı. Bu tehlike karşısında otoriteler birçok tedbiri hayata aktardı, kriz yönetimine geçti. Virüs ile mücadelede sağlık açısından bakıldığı zaman birçok dünya ülkesine göre daha iyi koşuldayız. Ama, ekonomi ile ilgili aynı şeyleri söylememiz henüz erken. Hiç şüphesiz, doğru adımları hızlı ve etkili bir şekilde atmamız halinde bu noktada da büyük kazanım sağlayacağımız aşikâr. Ancak, bunun için, tedbirlerimizi daha da artırıp bakış açımızı bütünü kapsayacak şekilde genişletmemiz farz. Bu çalışmamızda, alternatif önlemlerin ne olabileceğine ilişkin detaylı bir şekilde çalıştık ve ortaya koyduğumuz fikirler yardımı ile ciddi anlamda başarılı olabileceğimize ikna olduk. İlk etapta, mevcut mekanizmalar üzerinden atılması gereken ilave tedbirleri inceledik ve uzun bir liste oluşturduk. Sonra, talepteki sert daralma karşısında ne yapılabileceğini analiz ettik ve “helikopter paranın” a-la-Turca bir versiyonu üzerinde mutabık kaldık. Daha sonra dikkatimizi reel sektörün rehabilitasyonuna çevirdik. Bu kapsamda, 2018 yılından itibaren atılan adımlara karşın neden başarı sağlayamadığımızı düşünüp ortaya kapsamlı bir kurumsal öneri paketi koyduk. Bankaların inisiyatifine bırakılan ve kredi mekanizması üzerinden sağlanmaya çalışılan önlemlerin neden tam anlamıyla başarı getirmediğini yorumladıktan sonra bize özgü hibrit öneri setini masaya yatırdık. Bu önerilerin etkin ve hızlı şekilde uygulanması ile birçok aşamada önemli kazanımlar edinilecektir. Çözüme giden yol meşakkatli olsa da bu alternatif öneri seti ile güzel günlerin çok uzak olmadığı kanaatindeyiz.